Time flies (and so do I)

Onzichtbare cultuurverschillen

​​​​De afgelopen maanden begon ik steeds meer moeite te krijgen met de cultuurverschillen. En dan bedoel ik niet de cultuurverschillen tussen Nederland en Guatemala, daar heb ik eigenlijk nooit moeite mee gehad, maar de cultuurverschillen tussen Nederland en de Verenigde Staten. Gelukkig heb ik mezelf eroverheen kunnen zetten en heb ik er nu niet zo’n last meer van, maar ik zal alsnog even uitleggen waar dat vandaan komt. Mijn huisgenootjes zijn ontzettend aardig, maar er zijn toch best wat dingen die voor mij vreemd zijn. Ze eten met hun mond open, ze stellen zich tijdens het ontmoeten van backpackers voor met de stad waar ze vandaan komen, ze beseffen zich niet dat Amerika een heel continent is en als ik een keer een zware dag heb zeggen ze er sorry voor. Sommige mensen uit de Verenigde Staten hebben een normaal rijbewijs zonder te kunnen schakelen en samenwonen zonder te trouwen is daar een grote no-go. Ik leer steeds meer kleine verschillen tussen de Verenigde Staten en Europa en niemand praat hier eigenlijk over. Daarnaast ontmoet ik steeds meer Europeanen die hetzelfde ervaren. Hoe komt het toch dat ik meer gemeen heb met een Zuid-Europeaan – of zelfs een Canadees – dan met iemand uit de Verenigde Staten? Nou, al die verschillen worden best duidelijk uitgelegd in dit artikel. Nee, het is niet wetenschappelijk onderbouwd, dus dit artikel is niet gebaseerd op feiten, maar het verklaart wel waar mijn gevoelens vandaan komen. Gelukkig zijn de frustraties weer afgenomen en heb ik er inmiddels allemaal weer wat minder last van.

Decemberstress en uitjes

Tussen mijn twee vakanties in heb ik 3,5 week lang non-stop gewerkt. Mijn woensdagen waren weliswaar vrij en ging ik braaf naar mijn yogalessen in Antigua en af en toe pakte ik op een random avond met Victoria een feestje als ik de ochtend vrij was, maar dat was het ook wel. Sorry daarvoor trouwens, feestjes in Nederland kunnen natuurlijk helemaal niet. En mijn werkschema was ontzettend stressvol, althans, voor mij als West-Europeaan. In december waren er een hoop uitjes waar in één of twee dagen van tevoren pas over hoorde. En soms ook activiteiten waar ik niet over hoorde. Dan moest ik plotseling mijn plannen omgooien of mijn al voorbereide activiteit in Chicas Poderosas weer opruimen. Na een paar stressvolle weken besloot ik dan ook tijdelijk alleen leuke, kerstactiviteiten in Chicas Poderosas te doen en dit maakte het omgaan met de plotselinge wisselingen minder erg.

We gingen naar de dierentuin, naar het strand (met een overnachting die een heel avontuur was aangezien ik met de verzorgster van mijn hogar in bed lag en er 10 meiden op 4 matrassen op de grond moesten slapen), vierden de quinceañeras en natuurlijk waren er ook een hoop kerstactiviteiten.

De quinceañeras waren voor mij iets magisch. Acht meisjes in grote baljurken, voor hun vijftiende verjaardag. De bijzondere rituelen maakten dat het voelde alsof ik in een sprookje zat: het opstaan toen ze de kerk binnenliepen alsof het een bruiloft was, het traditionele dansen van de wals, de gympen die werden gewisseld voor hoge hakken, het aansnijden van de taart en de versiering waar we 2 dagen lang aan hadden gewerkt… Magisch!

Voor kerst hadden we met de vrijwilligers bedacht om met de kinderen van onze hogars koekjes te gaan bakken, een traditie uit de V.S.. Ook maakten we de beste warme chocolademelk (met dank aan de Crockpot die we in ons huis vonden) en keken we naar kerstfilms. Deze activiteit vond plaats in ons huis en de kinderen vonden het heel speciaal om daar eens op bezoek te komen. Ontzettend gezellig en we kwamen tot de conclusie dat we de kinderen wel vaker uit kunnen nodigen om samen wat leuks te doen bij ons thuis.

Ook met de vrijwilligers en de twee oud-stagiaires hebben we een kleine kerstviering gedaan. Hierbij deden we santa secreto, ofwel: lootjes trekken. Ik bracht de traditie in om er een gedicht bij te maken en ondanks dat mijn eerste gedicht in het Spaans een hele uitdaging was, was de avond een succes.

Kerstavond vond ik heel eerlijk gezegd verschrikkelijk. Cadeautjes geven aan de meisjes van Fátima was ontzettend leuk, ze waren ontzettend dankbaar en naast het bedanken voor de cadeautjes bedankten ze me ook één voor één in een speech voor mijn vriendschap en steun. De mis was prima en de tamales voor het kerstdiner waren heerlijk (wel een beetje suspicious dat ik daarna buikpijn even buikpijn had). Maar daarna wachtten we 3 uur lang bij een kampvuur in de kou tot middernacht. Terwijl we daar in de kou stonden (’s nachts koelt het hier flink af, het zal op z’n koudst rond de 8 graden zijn geweest, maar echt winterkleren heb ik hier niet) kregen alle kinderen vuurwerk om mee te spelen en ik werd daar ontzettend gestrest van. Overal om me heen werd er vuurwerk afgestoken en dat ging natuurlijk alles behalve veilig. Uiteindelijk besloten Erin en ik in de comedor (eetzaal) te gaan zitten met Cielo, die het vuurwerk ook een beetje spannend vind. Vanaf daar wachtten we tot 23:45, toen er een speech gehouden werd. Toen de klok 00:00 sloeg ging er overal om ons heen vuurwerk de lucht in, net alsof het oud en nieuw was. Ook deden we een ‘kerstknuffel’ en gaven we elkaar allemaal een knuffel om een feliz navidad te wensen. De ochtend erna werd ik voor het eerst sinds ik hier aan kwam verkouden wakker en ik blame de kou. Erin had last van hetzelfde virusje en toen haar Covid-test voor haar vakantie negatief uitsloeg ben ik er ook maar vanuit gegaan dat ik geen corona heb. Testen hier is een heel gedoe (either twee weken wachten op de uitslag of er flink voor dokken), dus dat heb ik maar even gelaten.

Een weekje Costa Rica!

Costa Rica is prachtig! Ik denk niet dat ik ooit eerder in een land ben geweest dat zo groen is. Voor ik echter verder ga met mijn verhaal is het belangrijk om je te bedenken dat ik verliefd ben op Guatemala en mijn mening over Costa Rica wellicht een beetje biased is.

Ik vind het in Guatemala namelijk veel fijner dan in Costa Rica. Misschien komt het door alle chaos de eerste dagen van mijn reis (tegen het einde kon ik er zeker meer van genieten), maar ik ben niet verliefd geworden op dit land. Costa Rica heeft een hoop voordelen ten opzichte van Guatemala: veilige bussen en goede wegen, een fantastische flora en fauna, de elektriciteit valt nooit uit, er is veel meer veiligheid op straat (behalve in San José waarschijnlijk) en alles is een stuk nieuwer. 

Maar daarentegen vind ik Guatemala weer veel authentieker, is de architectuur mooier, vind ik de mensen liever, is het klimaat net wat chiller, is het 10x goedkoper en tja, bijna van de berg afrollen in een chickenbus die veel te hard rijdt heeft ook wel weer wat. En om nog even terug te komen op geld: de salarissen bij de locals in de verschillende landen zijn vrij vergelijkbaar. Dat betekent dus dat veel tico's (mensen uit Costa Rica) slechts moeilijk rondkomen, vanwege de hoge prijzen voor, eh, eigenlijk alles. "Tijd is geld." Voor de bus betaalde ik €5, tegenover €50 voor een gedeelde shuttle en €200 voor een privé taxi. Ter vergelijking: in Guatemala betaal je waar je €5 voor de bus betaalt €10 voor een gedeelde shuttle en €50 voor een privé taxi. De bus is natuurlijk een stuk langzamer, dus ja, tijd ís geld. Dat het voor locals hier zo lastig is maakt me een beetje verdrietig. Natuurlijk goed voor de economie dat er veel toerisme is, maar de locals lijden daar dus ook onder. Kortom: prachtig land en ik ga zeker nog terug om het beter te verkennen, maar mijn hart ligt toch echt in Guatemala.

En dan hieronder, voor de geïnteresseerden, het uitgebreide reisverslag!

Mijn aankomst in San José was een drama. Door de sterke wind kon mijn vliegtuig niet landen en moesten we vervolgens op het vliegveld in Liberia landen om bij te tanken. Daar een heel uur op de grond belde ik mijn shuttle van €50 dat ik het niet ging halen (en geen geld terug zo kort van tevoren natuurlijk), dan nam ik maar de bus naar Puerto Viejo. Maar ook dat mocht niet gebeuren: er was namelijk een flinke rij op het vliegveld. De Mexicaanse jongen die ik in het vliegtuig had ontmoet (en regelmatig naar CR gaat, zijn vriendin woont hier) vertelde mij dat die rij zo 2 uur kon duren. Oké, misschien haalde ik de laatste bus dan ook niet. Ik boekte een hostel in de buurt en wachtte. En wachtte. Na een tijdje begon het personeel water uit te delen in de ellenlange rij, er waren vier vliegtuigen tegelijk geland en er was een technische storing. Maar toen ik vooruit liep voor een flesje water zag ik Silvie ineens in de rij!! Ik wist dat zij ergens in de rij moest staan en blij gaf ik haar een knuffel. Vervolgens wachtte en wachtte ik met haar, haar vriend Rick en een vriend Jordy tot we eindelijk door de douane konden. 4,5 uur heeft dat geduurd.

Na al het gedoe op het vliegveld kwam ik in de shuttle naar mijn hostel Elena tegen, die ook hele andere plannen had. Goed, één nachtje in Alajuela en door. 

De volgende ochtend pikte ik Silvie, Rick en Jordy op (met een Uber) en reden we naar het busstation om de bus te pakken naar Puerto Viejo. Maar ook dat was geen succes: alle bussen tot 10:30 waren vol. En wat doe je dan, 3 uur wachten? Nou, nee, we pakten gewoon nog een Uber, maar nu helemaal naar de Caribische kust. Dezelfde chauffeur kwam aanrijden en na wat binnenmonds gevloek besloot hij ons mee te nemen op een roadtrip. We mochten de muziek van zijn auto via Bluetooth bedienen en reden soepeltjes naar Puerto Viejo. De Uber was overigens goedkoper dan de shuttle, helaas werkt Uber alleen in de hoofdstad. 

Toen we in Puerto Viejo aan kwamen, zagen we meteen aapjes op het strand. We maakten er een relaxed dagje van en maakten plannen voor de avond erna: oud en nieuw. Op oudjaarsdag bezochten we Cahuita National Park, waar de aapjes en luiaards je om de oren zouden moeten vliegen. Nou, we hebben maar twee luiaards gezien, maar gelukkig wel één met drie tenen: het 'klavertje vier' onder de luiaards, want die zijn zeldzaam. Een hoop aapjes waren er wel en die wilden maar wat graag onze snacks stelen op het strand. Evenals de wasbeertjes, die ontzettend schattig en wat meer verlegen waren. 

Het was een flinke wandeling, maar wel erg mooi. Uiteraard werden er ook, Silvie kennende, hele fotoshoots gehouden op het strand en tussen de palmbomen. Maar stiekem ben ik ook wel blij met de mooie foto's die ik daaraan heb over gehouden.

De avond gingen we 'luxe' uiteten: met live muziek en cocktails. Ik had hier (Chaman Mercadito) één van mijn beste maaltijden ooit in Centraal-Amerika! Daarna op het strand het nieuwe jaar ingeluid terwijl er overal om ons heen vuurwerk was. 

De volgende dag stonden we om 5 uur op om met zonsopgang een nieuwjaarsduik te doen!

Jaja, met Unox mutsen en al! Zo begonnen we 2022 goed!!

Vervolgens deden we het rustig aan en huurden we fietsen om de strandjes te verkennen. Onze Uberchauffeur had Playa Chiquita aangeraden, dus daar gingen we als eerste naartoe. Dit was een mooi, rustig wit strand! Het meest bekende strand was het strand 'Uva', dus ook daar namen we even een kijkje. Maar na 5 minuten waren we daar weer weg: wat een drukte! We fietsten terug en brachten de rest van de middag lekker door op Playa Cocles, waar je vanaf mijn hostel gewoon kwam door het restaurant uit te lopen. We sloten de avond af met spelletjes en kikkertjes kijken en al vroeg ging ik naar bed: ik had een lange reisdag voor de boeg. 

De reis van Puerto Viejo naar San José verliep veel te soepel, waardoor ik 4 uur lang moest wachten op de volgende bus in San José. Ik probeerde wat rond te lopen in de grote stad, maar die is maar vies en lelijk. Toen het eindelijk kon pakte ik snel de bus door naar Monteverde: mijn andere stop in Costa Rica, aangeraden door zo'n beetje iedereen die ik ken die in Costa Rica geweest is. Laat in de avond kwam ik daar eindelijk aan.

De eerste morgen in Monteverde stond ik meteen vroeg op voor een tour in het Santa Elena cloud forest. Alhoewel de natuur mooi was, heb ik daar niet heel veel gezien helaas. Wel geleerd over de flora en fauna (waaronder mijn geliefde Quetzal, de nationale vogel van Guatemala), maar het enige dier waarvan ik onder de indruk was dat ik echt gezien heb was de oranje-knie vogelspin. 

Omdat ik goede verhalen had gehoord over de nachttour, besloot ik in de avond die tour te doen. Daar zag ik wel wat meer dieren: een oppossum, nog een vogelspin, verschillende kikkers, een boa constrictor, een groene gifslang en wat slapende vogels (waaronder 2 verschillende soorten toekans). Ik heb niet de beste camera, maar met mijn ogen heb ik alles gelukkig goed vast kunnen leggen. Bijzonder hoe de snavel van de toekan zo'n beetje oplicht in het donker! En die schorpioen? Die heeft een stofje in zijn lichaam waardoor hij bij uv-licht oplicht.

Mijn laatste dag deed ik het lekker rustig aan, nou ja, op de zipline tour na. Ik deed de langste zipline van Latijns-Amerika, recht over de jungle heen! Er waren verschillende ziplines en ook een paar 'Superman'-lines, waar je op je buik door de lucht over de jungle vloog. Voor de laatste was ik alleen een beetje te licht en 20 meter voor het eindpunt bleef ik plots stil hangen - ohoh. Er was wel uitgelegd hoe je jezelf daaruit kon redden door je om te draaien, maar in de Superman-positie was dat vrij lastig! Gelukkig kwam één van de gidsen mij redden. Daarna deed ik vol angst de Tarzan-sprong: een soort optionele bungeejump van 50 meter. Heel eng, maar wel heel gaaf! 

Vanmorgen ben ik vroeg uit Monteverde vertrokken. Ik had geen idee hoe lang de bus erover zou doen om me naar San José te brengen, maar aangezien de bus blijkbaar ook stopte op het vliegveld was ik daar 5 uur te vroeg. En sindsdien zit ik lekker te wachten, wat voor mijn stresslevels helemaal niet erg is. Tijd om me mentaal voor te bereiden om morgen weer aan het werk te gaan. Gelukkig ben ik na deze vakantie veel meer uitgerust dan voor Mexico. 

Por fin

Ik heb nog ongeveer een half jaar te gaan en dat voelt ineens ontzettend kort. Al die tijd was het lastig dat naar huis gaan zo ver weg was, maar nu begin ik toch te begrijpen waarom mensen hun jaar bij WereldOuders/NPH verlengen. Guatemala is geweldig en ik hoop voor jullie allemaal dat het me lukt om in juli in het vliegtuig terug te stappen. ;)